Fyrri mynd
Nsta mynd
...
Ok
Velkomin á vef Húnahornsins. Við notum vefkökur (e. cookies) til þess að bæta upplifun þína og greina umferð um síðuna.
Með því að nota vefsíðuna samþykkir þú notkun á vefkökum og skilmála okkar.
Hnahornið
Open Menu Close Menu
Hnahornið
Föstudagur, 19. apríl 2024
   m/s
C
CW
huni.is - RSS-efnisveita
 
Apríl 2024
SMÞMFL
31123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
2829301234
FyrriNúnaNæsti
Veðurstofa Íslands Vegagerðin
Holtavörðuh. 02:56 0 0°C
Laxárdalsh. 02:56 0 0°C
Vatnsskarð 02:56 0 0°C
Þverárfjall 02:56 0 0°C
Kjalarnes 02:56 0 0°C
Hafnarfjall 02:56 0 0°C
VegagerðinVestfirðirVestfirðirNorðurlandNorðausturlandVesturlandAllt landiðMiðausturlandSuðvesturlandSuðurlandSuðausturland
Nöldrið
13. apríl 2024
Klúðrið er víða
Klúðrið og bullið er víða í samfélaginu okkar og er af mörgu að taka. Ætla ég að nefna aðeins nokkur atriði. Landsbankaklúðrið í kringum kaupin á TM. Alveg er það merkilegt þegar embættis- menn telja sig geta tekið ákvarðanir um hvað sem þeim dettur í hug.
::Lesa
Leita í netfangaskrá
 
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
14. apríl 2024
Eftir / Written af / by Morgan C. Bresko
13. apríl 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
10. apríl 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
07. apríl 2024
72. þáttur. Eftir Jón Torfason
07. apríl 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
02. apríl 2024
Eftir Inga Heiðmar Jónsson
27. mars 2024
71. þáttur. Eftir Jón Torfason
24. mars 2024
Jörundarfell
Jörundarfell
Pistlar | 16. janúar 2017 - kl. 09:22
Stökuspjall: Segulmögnuð, tregablandin ást!
Eftir Inga Heiðmar Jónsson

Okkur bjóðast stúkusæti þegar við veljum okkur að ferðast með strætó yfir heiðar og hálsa því hvoru tveggja er að setið er mun hærra í rútunni en einkabílnum  og hitt, að farþeginn þarf ei að hafa hugann við stjórn ökutækis, Gísli, Óli og allir hinir bílstjórarnir sjá um það og farþeginn getur horft óttalaus upp til hæstu tinda eða gaumgæft flúðir og lygnur í Norðuránni.

Strætóferðir henta vel janúarverkefni vefsýslumanns og ritara þessara orða sem er að fletta vísnasafni Sigurðar Halldórssonar á Héraðsskjalasafninu á Blönduósi og færa vísurnar inn á vefinn Húnaflóa – kvæða og vísnasafn. Á miðvikudagsmorgun fann hann þar grallaravísur Gísla íslenskukennara, væntanlega ortar þegar hann var svona að komast á fullorðinsár og þessar sömu vísur skemmtu skólafélögum frá MA ´66 í hádegisverði daginn eftir á Café Meskí við Fákafen.

Gísli Jónsson hélt úti íslenskuþætti í Morgunblaðinu frá vorinu 1979, orti áfram vísur en þær voru þá eftir Hlymrek handan, Vilfríði vestan, Björn botnan eða álíka fósa. Hann rifjaði þar líka upp kátlegar romsur úr málfræði Björns Guðfinnssonar eins og þessi dæmi um lýsingarhátt þátíðar: Tekinn, elskaður, færður, hengdur, reyktur. Þá bætti Gísli við:„Jafnvel ófermd börn skynjuðu fyndnina í þessari hrikalegu ævisögu." Grípum eina vísu úr þessum sjóði áður en skilið er við fræðarann góða, Gísla Jónsson frá Hofi í Svarfaðardal:

Mér er sem ég sjái hann Kossút
á sinni gráu að reka hross út.

Sína gerir hann svipu upp vega
sérastefánsámosfellilega.

Þessi vísa er með lengsta atviksorði sem Gísli vissi um í íslensku og er kennd fyrrum þjóðskáldi Benedikt Sveinbjarnarsyni Gröndal, höfundi Heljarslóðarorrustu og Sjálfsævisögunnar Dægradvalar.

Hrittu vanda hörðum frá
hnyttinn randaviður.

Styttu bandið bola á.
Bittu fjanda niður.

Vísuna orti Vatnsdælingurinn Björn Schram sem ól aldur sinn á Sauðárkróki og er talinn fyrsta bæjarskáldið þar. Aðra hringhendu um skáldlegra efni gerði Björn:      

Andann þegar eitthvað sker
af oss dregur fögnuð.
Blandin trega einatt er
ástin segulmögnuð.

Þannig má endursegja vísuna eins og tíðkast í Eglu og þá væri endursögnin: Þegar eitthvað sker (þjáir) andann dregur fögnuðinn af oss. Segulmögnuð ástin er einatt blandin trega. Björn orti neyðarlega um séra Jónmund sem orti vísuna góðu um sálarkufl úr sólskini:

Burt er rækur Barði frá
böls á krækir slóðir

Klerkinn sækir okkar á
allra klækja móðir.

Jónmundur flutti frá Barði í Fljótum vestur í Grunnavík.

Dalur hér svo djúpur er
dimmu ber á vegi.
Leiðist mér hvað sólu sér
seint á hverjum degi.

Dalvísuna yrkir Björn, hún gæti verið af Laxárdal fremri en Erlendur á Mörk getur hans í minningum sínum frá Mörk, Heima og heiman.

Lokavísan í dag birtist í Bakþönkum á Fréttablaðinu s.l. föstudag með hlýrri afaminningu. Vísan var ort á Akureyri:

Holl sú regla öllum er
og þess virði að temja sér
að hafa ei önnur orð um mann
en þú getur sagt við hann.

 Málstofa um þjóðsögur, Jón Árnason og Konrad Maurer var haldin í Þjóðarbókhlöðu s.l. laugardag og allvel sótt. Fyrirlestur um Jón mun verða í Húnabúð í mars þegar þar verður fram haldið fyrirlestrum um húnvetnsk fræði mi. 1., 8. og 15. mars, hefjast kl. 17 og verða kynntir betur er nær dregur.

 Fréttir af vísnavefnum eru annars helstar að stökufjöldinn komst yfir 3000 um jólin og enn fjölgaði höfundunum sem eiga vísurnar, en þeir eiga víðar rætur en við Húnaflóann þó þar sé aðalsöfnunarsvæðið.  En það vita allir smalar að illt er að skilja eftir kind og það þó hennar bíði húsavist hinu megin Kjalar.

 Við innslætti á Árnesingavef hefur nú tekið Guðmundur Stefánsson í Hraungerði, snjall hagyrðingur og úrvals sagnamaður en áður safnaði til vefsins Ragnar Böðvarsson. Ragnar var Rangæingur, bóndi framan af ævi, sinnti fræðimennsku fyrir sýslunga sína, skipulagði rómað Bragaþing í Efri-Vík 2009 og tók þátt í mörgum, orti vísur fyrir kórferðir, söng með Hörpukórnum og var víða kallaður til. Hann lést vorið 2014.

 Hér að neðan má finna tengil að örnefnaskrám Austur-Húnvetninga, Örnefndastofnun/Árnasafn sendir fúslega vefföng handa þeim sem fýsir að skoða þessar merku skrár.

Vísað er til:
Gísli Jónsson: Tilbrigði um gömul stef: http://bragi.info/hunafloi/ljod.php?ID=5229
Vísan með lengsta atviksorðið: http://bragi.info/visur.php?VID=22811
Björn Schram: http://bragi.info/hunafloi/visur.php?VID=14769
Bakþankar Fréttablaðsins: http://vefblod.visir.is/index.php?s=10607&p=226807
Gísli Konráðsson: http://bragi.info/hunafloi/visur.php?VID=28292
Sálarkufl úr sólskini: http://www.huni.is/index.php?pid=58&cid=13068
Halldóra Bj. segir frá Jóni frænda sínum: http://stikill.123.is/blog/yearmonth/2014/12/
Árnesingavefur: http://bragi.info/arnes/?ut=1   
Austur-Hún. – örnefni: https://www.dropbox.com/sh/ww5i6xktgfppi7e/AADsv_0gPuWsM8n35l_ohkKYa?dl=0  
  

Ingi Heiðmar Jónsson

Höf. rzg
 
Prenta Prenta  
 
Til baka
 

©2024 Húnahornið